Çevre ve Şehircilik Bakanlığından;

AMBALAJ ATIKLARININ KONTROLÜ YÖNETMELİĞİ TASLAĞI 2021

BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Yönetmeliğin amacı,sürdürülebilir bir şekilde çevrenin korunması ve geliştirilmesi için;
a) Çevresel açıdan belirli ölçütlere, temel şart ve özelliklere sahip ambalajların üretimine ve piyasaya arzına, ekonomik işletmelerin yükümlülük ve sorumluluklarına,
b) Ambalaj atıklarının oluşumunun önlenmesi, önlenemeyen ambalaj atıklarının yeniden kullanım, geri dönüşüm ve geri kazanım yöntemleri kullanılarak bertaraf edilecek miktarının azaltılmasına,
c) Ambalaj ve ambalaj atıklarının döngüsel ekonomi ve kaynak verimliliği ilkeleri esas alınarak depozito yönetim sistemi ve sıfır atık yönetim sistemi dâhil belirli bir yönetim sistemi içinde yönetilmesine,
ç) Türkiye Çevre Ajansının, ambalaj ve ambalaj atıklarının yönetimindeki görev ve yetkileri doğrultusunda göstereceği faaliyetlere,
yönelik strateji ve politikalar ile kısıtlama, yasaklama ve ücretlendirme dahil hukuki, idari, mali ve teknik esasların belirlenmesidir.

Kapsam
MADDE 2 – (1) Bu Yönetmelik; piyasaya sürülen bütün ambalajları ve bu ambalajların atıklarını kapsar.
(2) Defolu ürünler, fireler, piyasaya sürülmemiş ambalajlar ve benzeri üretim artıkları bu Yönetmelik kapsamı dışındadır.
(3) Ambalaj ve ambalajlı ürünlerin piyasaya arzı, uygunluk değerlendirmesi, piyasa gözetimi ve denetimi ile bunlarla ilgili yapılacak bildirimlere ilişkin olarak 4703 sayılı Kanun hükümlerinin uygulamaları bu Yönetmelik kapsamı dışındadır.

Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik, 9/8/1983 tarihli ve 2872 sayılı Çevre Kanununa, 10/7/2004 tarihli ve 5216 sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanununa, 3/7/2005 tarihli ve 5393 sayılı Belediye Kanununa, 30/3/2005 tarihli ve 5326 sayılı Kabahatler Kanununa, 29/6/2001 tarihli ve 4703 sayılı Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair Kanuna, 24/12/2020 tarihli ve 7261 sayılı Türkiye Çevre Ajansı Kurulması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanuna ve 10/7/2018 tarihli ve 30474 sayılı Resmî Gazete ‘de yayımlanan 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 97 nci ve 103 üncü maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.

Tanımlar
MADDE 4 – (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Ajans: 7261 Sayılı Kanun ile kurulan ve Bakanlıkça belirlenen çevre strateji ve politikaları doğrultusunda faaliyet gösteren Türkiye Çevre Ajansını,
b) Ambalaj: Hammaddeden işlenmiş ürüne kadar, herhangi bir ürünün üreticiden kullanıcıya veya tüketiciye ulaştırılması aşamasında, taşınması, korunması, saklanması ve satışa sunulması için kullanılan herhangi bir malzemeden yapılmış iadesi olmayanlar da dâhil Ek-1’de yer alan kriterler çerçevesinde tüm ürünleri,
c) Ambalaj atığı: Üretim artıkları hariç, 2/4/2015 tarihli ve 29314 sayılı ResmîGazete ‘de yayımlanan Atık Yönetimi Yönetmeliğindeki atık tanımına uyan her tür ambalajı ve ambalaj malzemesini,
ç) Ambalaj bileşenleri: Ambalajın elle veya basit fiziksel yollar ile ayrılabilen kısımlarını,
d) Ambalaj bilgi sistemi: Bu Yönetmelik kapsamındaki ambalaj ve ambalaj atıklarına ilişkin Bakanlıkça talep edilen beyan ve bildirimlerin gerçekleştirileceği, genişletilmiş üretici sorumluluğu uygulamalarına ilişkin çalışmalara ait bilgi ve belgelerin sunulacağı Bakanlıkça hazırlanan çevrimiçi programı,
e) Ambalaj Komisyonu: Bu Yönetmelik doğrultusunda yürütülen çalışmaları ve uygulamaları değerlendirmek üzere Bakanlık temsilcisinin başkanlığında ilgili taraflardan oluşan komisyonu,
f) Ambalaj üreticisi: Ambalajı üretenler ve/veya bu ürünleri ithal edenleri,
g) Atık işleme tesisi: Atıkların toplanması-ayrılması, geri dönüştürülmesi/geri kazanılması, enerji gerikazanımı ve bertarafı konusunda faaliyet gösteren Atık Yönetimi Yönetmeliğinde tanımlanan tesisleri,
ğ) Bakanlık: Çevre ve Şehircilik Bakanlığını,
h) Çok hafif plastik poşetler: Çift kat kalınlığı 15 mikronun altında olan, açık gıdalar için birincil ambalaj olarak veya bu gıdaların hijyeni için ihtiyaç duyulan plastik torbaları,
ı) Depozito sistem yöneticisi: Türkiye Çevre Ajansını,
i) Depozito yönetim sistemi: Belirli bir ücret alınarak piyasaya sürülen yeniden kullanılabilir ve/veya tek kullanımlık ambalajlı ürünlerin tüketimleri/kullanımları sonrasında ambalajlarının iade alınarak ücretlerin geri ödenmesine dayalı yönetim sistemini,
j) Ekonomik işletme: Ambalaj üreticilerini, piyasaya sürenleri ve tedarikçileri,
k) Etiketleme: Ambalajın türüne ve dâhil olduğu yönetim sistemine yönelik bilgilerin ürün üzerine sabitlenmesini,
l) Genişletilmiş üretici sorumluluğu: Atık Yönetimi Yönetmeliğinin 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (y) bendinde tanımlanan sorumluluğu,
m) Gönüllü anlaşma: Bakanlık ve Ajans ile ekonomik işletmeler, lisanslı firmalar ve yetkili idareler arasında yapılan anlaşmayı,
n) Grup ambalaj (ikincil ambalaj): Birden fazla sayıda satış ambalajını bir arada tutacak şekilde tasarlanmış, üründen ayrıldığında ürünün herhangi bir özelliğinin değişmesine neden olmayan ambalajı,
o) İl müdürlüğü: Çevre ve şehircilik il müdürlüğünü,
ö) İşaretleme: Ambalajın ve etiketlerinin üzerinde istenen sembol, işaret ve diğer bilgilere yer verilmesini,
p) Kompozit ambalaj: Farklı malzemelerden yapılmış, elle birbirinden ayrılması mümkün olmayan entegre haldeki yekpare ambalajı,
r) Nakliye ambalajı (üçüncül ambalaj): Belirli sayıda satış ambalajlarının veya grup ambalajların taşıma ve depolama işlemlerini kolaylaştırmak ve bu işlemler sırasında zarar görmesini önlemek amacıyla, karayolu, demiryolu, deniz yolu ve hava yolu taşımasında kullanılan konteynerler hariç kullanılan ambalajı,
s) Piyasaya arz/sürme: Ambalajlanmış ürünün, tedarik veya kullanım amacıyla bedelli veya bedelsiz olarak devredilmek üzere piyasada ilk defa yer alması için yapılan faaliyeti,
ş) Piyasaya süren: 27/11/2014 tarihli ve 29188 sayılı Resmî Gazete ‘de yayımlanan Mesafeli Sözleşmeler Yönetmeliği kapsamındaki mesafeli sözleşmeler ile elektronik ortamda yapılan alışverişler de dâhil olmak üzere, alışveriş yöntemine bağlı olmaksızın, bir ürünü bu Yönetmelik kapsamındaki ambalajlar ile paketleyen/dolduran, gerçek veya tüzel kişiyi, üretici/doldurucu tarafından doğrudan piyasaya arz edilmemesi/sürülmemesi durumunda ise ambalajın üzerinde adını ve/veya ticari markasını kullanan gerçek veya tüzel kişiyi, üreticinin Türkiye dışında olması halinde, üretici tarafından yetkilendirilen temsilciyi ve/veya ithalatçıyı,
t) Plastik poşet: Plastikten yapılmış tek kullanımlık poşetleri,
u) Poşet: Mal veya ürünlerin satış noktalarında tüketicilere taşıma amacıyla temin edilen saplı veya sapsız torbaları,
ü) Sanayi işletmesi: 17/4/1957 tarihli ve 6948 sayılı Sanayi Sicili Kanununda tanımlanan sanayi işletmelerini,
v) Satış ambalajı (birincil ambalaj): Nihai kullanıcı veya tüketici için bir satış birimi oluşturmaya uygun olarak yapılan ambalajı,
y) Satış noktası: Elektronik ortamlarda dâhil olmak üzere, toptan ve/veya perakende olarak mal veya ürünlerin alışverişinin yapıldığı mağaza, market ve benzeri satış yerlerini,
z) Tedarikçi: Kendisi ambalaj üreticisi olmayıp piyasaya sürenlere ambalaj tedarik edenler ile piyasaya sürenler adına fason üretim yapanları,
aa) Tek kullanımlık ambalaj: Kullanımları sonrasında yeniden aynı amaçla kullanıma uygun olmayan ambalajları,
bb) Teminat: Depozito sisteminin idari, mali ve teknik açıdan verimli, sürekli ve çevreyle uyumlu bir şekilde uygulanması için mali açıdan güçlü, istikrarlı ve şeffaf faaliyetlerde bulunacak tarafların belli bir ekonomik yeterliliğe sahip olmasını temin etmek amacı ile faaliyetlerin türü, niteliği ve ekonomik boyutuna göre belirlenmiş mali değerdeki taahhütü,
cc) Temsil oranı: Ambalajın türü ve/veya kullanım alanına bağlı olarak piyasaya sürenlerin piyasaya sürdükleri ambalaj miktarlarının yurtiçinde piyasaya sürülen ambalajlara oranı
çç) Yeniden/tekrar kullanılabilir ambalaj: Ürünlerin kullanımları için gerekli olan ve ürünlerin tüketilmesi/kullanılması sonrasında geri alınarak yeniden/tekrar aynı amaçla kullanılmak üzere piyasaya arz edilen, yeniden/tekrar kullanıma uygun olan ambalajları,
dd) Yetkili idare; Büyükşehir belediye sınırları içerisinde büyükşehir ve ilçe belediyelerini, büyükşehir haricindeki illerin il ve ilçe belediyeleri ile mücavir alanları dışında il özel idarelerini, belediyelerin görev ve yetki alanı dışında kalan alanlarda ilgili mevzuatı uyarınca yetkili kılınan mahalli idareleri,
ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM
Genel İlke ve Esaslar

Genel İlke ve Esaslar
MADDE 5 – (1) Sıfır atık yaklaşımı temelinde doğal kaynakların korunması ve verimli kullanımı ile sürdürülebilir çevre ve sürdürülebilir kalkınma hedeflerine uyumlu üretimin sağlanması ve atık miktarının azaltılması amacıyla ambalaj atıklarının oluşumunun önlenmesi, atık oluşumunun kaçınılmaz olduğu durumlarda ise öncelikle yeniden kullanılması, geri dönüştürülmesi, geri kazanılması ve/veya enerji kaynağı olarak kullanılması sureti ile bertaraf edilecek atık miktarının azaltılması esastır.
(2) Tek kullanımlık ambalajlar başta olmak üzere ambalajların üretimi ve tüketiminde öncelikle yeniden kullanıma uygun, geri dönüştürülebilir ambalajların tercih edilmesi esastır. Tek kullanımlık ambalajlar da dâhil olmak üzere ambalajların tüketimi/kullanılması sonrasında oluşan atıkların sıfır atık yönetim sisteminin genel ilkeleri doğrultusunda geri dönüşüm/geri kazanım sürecine dâhil edilmesi ve geri dönüştürülmüş malzemelerin kullanımlarının sağlanarak ülke ekonomisine kazandırılması esastır.
(3) Ambalaj ve ambalaj atıklarının yönetimine yönelik ulusal ölçekli strateji ve politikaların belirlenmesinde ve uygulanmasında genişletilmiş üretici sorumluluğu ilkesi ve kirleten öder ilkesi uygulamalarına uyum sağlanması esas olup ambalaj atıklarının, kullanılan malzemeye ve oluştuğu kaynağa bakılmaksızın sıfır atık ilkelerine uyumlu olarak yönetilmesi esastır. Genişletilmiş üretici sorumluluğu kapsamında ambalaj üreticileri, piyasaya sürenler ve tedarikçiler ile satış noktaları ve ilgili diğer paydaşlar için sorumluluk paylaşımı yapılması esastır.
(4) Biyobozunur ambalajlar ve bunların atıklarına yönelik Bakanlıkça belirlenecek usul ve esaslara uyulması esas olup plastik malzemelerin mikro parçalara parçalanmasını katalize eden katkı maddeleri içeren plastik malzemelerden yapılmış okso-bozunur plastik ambalajlarbiyobozunur ambalaj olarak kabul edilmezler.
(5) Ambalaj ve ambalaj atıklarının yönetiminden sorumlu kişi veya kişiler ile kurum/kuruluşlar, bu atıkların çevre ve insan sağlığına zararlı olabilecek etkilerinin azaltılması için gerekli tedbirleri almakla yükümlü olup ambalaj atıklarının yönetiminden kaynaklanan her türlü çevresel zararın giderilmesi amacıyla yapılan harcamalar, bu atıkların yönetiminden sorumlu olan gerçek ve/veya tüzel kişiler tarafından müteselsilen sorumluluk ilkesi çerçevesinde karşılanır.
(6) Ambalaj atıklarının temizleme, onarım veya kontrol işlemleri ile tasarlandığı hale getirildiği yeniden kullanıma hazırlama faaliyeti dâhil olmak üzere atık işleme faaliyetleri ile atık yönetim sorumlusunun faaliyetleri Atık Yönetimi Yönetmeliğinde belirtilen hükümler doğrultusunda gerçekleştirilir.
(7) Ambalajın ve ambalaj atığının içeriğindeki maddelerin miktarının ve çevreye verdiği zararın, ambalajın tasarımından başlayarak, üretimi, pazarlanması, dağıtımı, kullanılması, yeniden kullanıma alınması, piyasaya arzı ve atık haline gelmesinden geri kazanımına veya bertaraf edilmesine kadar tüm süreçlerde temiz ürün ve teknolojiler geliştirilerek çevresel risklerin azaltılmasına yönelik önleme faaliyeti yapılması esastır.
(8) Kaynakların verimli yönetimi ve plastik poşetlerden kaynaklanan çevre kirliliğinin önlenmesi amacıyla plastik poşet kullanımının azaltılmasına yönelik ücretlendirme uygulaması yapılır.Ülke genelinde plastik poşet kullanımının, çok hafif plastik poşetler hariç olmak üzere, yıllık kişi başına kullanılan adedin 31/12/2025 tarihine kadar 40 adedi aşmayacak şekilde azaltılmasını sağlayacak önlemlerinalınmasıve düzenlemelerde bulunulması esastır.
(9) Ücretlendirme uygulamasına tabi tutulan plastik poşetlerile ücretlendirme uygulamasından muaf tutulan plastik poşetlerin kullanımında bu maddenin yedinci fıkrasında belirtilen önleme faaliyetleri ile tüketicilerin/kullanıcıların talebinin azaltılmasına yönelik faaliyetlerde bulunulması esastır.
10) Depozito yönetim sistemi kapsamına alınan bütün ambalajların üretimi ve piyasaya arzından bu ambalajların tamamının tüketicilerden/kullanıcılardan toplanarak yeniden kullanımıdâhil geri dönüşüm/kazanımının sağlanmasına kadar olan tüm süreç bu Yönetmelik hükümleri esas alınarakyönetilir.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Görev, Yetki ve Yükümlülükler

Bakanlığın görev ve yetkileri
MADDE 6 – (1) Bakanlık;
a) Ambalajların tasarımı, üretimi, tedariği, piyasaya sürülmesi ile ambalaj atıklarının biriktirilmesi, toplanması, taşınması, depolanması, ayrılması, yeniden kullanımı, geri dönüşümü/kazanımı ilebertarafısüreçlerinin vebu süreçlerin raporlanmaları dâhildepozito yönetim sisteminin işleyişine ilişkin strateji ve politikaları belirlemekle, idari ve teknik tedbirler almakla, bu Yönetmelikle sorumluluk verilmiş taraflarla işbirliği yapmakla, koordineli çalışmakla,
b) Ambalaj ve ambalaj atıklarının yönetiminde yer alan ilgili tarafların kayıt altına alınmasını ve bunların sorumluluk ve yükümlülüklerinin belirlenerek izlenmesini, kontrolünü ve denetimini sağlamakla, sağlatmakla, bunlara yönelik bilgilendirici eğitim faaliyetleri düzenlemekle,düzenletmekle,
c) Ambalaj ve ambalaj atıklarının yönetimine yönelikgenişletilmiş üretici sorumluluğu politika ve planları oluşturulması ve uygulanmasını sağlamakla, sağlatmakla, uygulamaları koordine etmekle,ambalaj atığı önleme plan ve faaliyetlerine yönelik gerekli çalışmaları yürütmekle,
ç) Ambalaj atıklarının öncelikle maddesel geri kazanımının sağlanması, geri kazanılmış ürünlerin kullanımının özendirilmesi vegeri dönüşümden elde edilen malzemelerin zorunlu kullanımları dâhil olmak üzere sıfır atık yaklaşımı doğrultusunda tedbir ve teşvik uygulamalarında bulunmakla, izlemekle, istatistikleri oluşturmak ve raporlamakla,
d) Biyobozunur ambalaj atıklarının ayrı toplanarak işlenmesinin sağlanmasına, bunların geri kazanımının sağlanarak düzenli depolama tesislerinde bertaraf edilecek miktarının azaltılmasına yönelik usul ve esasları belirlemekle,
e) Üretilen ve piyasaya sürülen ambalaj miktarları ve oranları ile depozitolu ambalajlar dâhil ambalaj atıklarının işleme ve geri dönüşüm/geri kazanım oranlarına ilişkin göstergeleri belirlemekle, izlemekle, ambalaj ve ambalaj atıklarına ait istatistikleri raporlamak ve yayımlamakla,
f) Plastik poşetler başta olmak üzere tek kullanımlık ambalajların üretimine, tedariğine, piyasaya sürülmesine ve kullanımlarının azaltılarak yeniden kullanılabilir ambalaj kullanımlarının arttırılmasına yönelik politikalara, düzenlemelere, tedbir ve sınırlamalara ilişkin usul ve esasları belirlemekle, bu konuda izleme ve raporlama yapmakla,
g) Sıfır atık ilke ve yaklaşımları kapsamındaki konularda çalışmalar yürütmekle, ulusal ve uluslararası çalışmaları izlemekle, çalışmalara katılım sağlamakla,ambalaj atığı önleme plan ve faaliyetlerine yönelik gerekli çalışmaları yürütmekle,görev alanına giren konularda ulusal ve uluslararası çalışmaları izlemek, çalışmalara katılım sağlamak ve raporlama yapmakla,
ğ) Depozito yönetim sisteminin uygulanmasına ilişkin strateji ve politikaları belirlemekle, uygulanacak depozito ücretlerinin ve bu sisteme ilişkin diğer ücretlere/bedellere ve teminatlara yönelik tarifelerin belirlenmesine ve uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemekle,
h) Ambalaj Komisyonunu toplamakla, komisyona başkanlık yapmak ve sekretarya işlerini yürütmekle,
ı) Ambalaj ve ambalaj atıklarının yönetimine yönelik ilgili tarafların bilgilendirilmesi, bilinçlendirilmesi ve farkındalığının arttırılmasına yönelik faaliyetleri koordine etmek, katılım sağlamakla,
i) Ambalaj atıklarının işlendiği tesislerin faaliyetleri dâhil olmak üzere yeniden kullanıma hazırlama alma faaliyetlerine ilişkin kriterler ve standartlar belirlemekle,
j) Satış noktaları ile ambalaj üretici, tedarikçi ve piyasaya sürenlerine getirilen sorumlulukların ve yükümlülüklerin yerine getirilmesine ilişkin usul ve esasları belirlemekle, uygulamakla, izlemekle, değerlendirmekle,
görevli ve yetkilidir.
(2) Bakanlık, depozito yönetim sistemine ilişkin strateji ve politikaları doğrultusunda depozito sistem yöneticisinin faaliyetlerine görev ve yetkileri kapsamında katılım sağlar, işbirliği taleplerini değerlendirir.
(3) Bakanlık, Ajansın depozito yönetim sistemi haricindeki ambalaj ve ambalaj atıklarının yönetimi konusundaki faaliyetlerine esas strateji ve politikaları belirler. Bu maddenin birinci fıkrasında belirtilen görev ve yetkilerini sınırlarını belirlemek sureti ile Ajansa devredebilir, birlikte kullanabilir, işbirliği yapabilir.
(4) Bakanlık, gerekli gördüğü durumlarda bu maddenin birinci fıkrasında belirtilen görev ve yetkilerini sınırlarını belirlemek sureti ile il müdürlüklerine devredebilir veya birlikte kullanabilir.
(5) Bakanlık gerekli gördüğü durumlarda, bu Yönetmeliğin uygulanmasına ilişkin konularda ilave idari düzenlemelerde bulunabilir, tanımlayıcı, açıklayıcı ve düzenleyici hususlara yönelik usul ve esasları belirleyebilir.

İl müdürlüklerinin görev ve yetkileri
MADDE 7 – (1) İl müdürlüğü;
a) Ambalaj ve ambalaj atıklarının yönetiminde; Bakanlık, Ajans, yetkili idareler, ekonomik işletmeler, satış noktaları, depozito sistemi dâhilinde görev alan işletme ve tesisler, çevre lisanslı atık işleme tesisleri ve depozitolu boş ambalaj sahipleri ile ambalaj atığı üreticileri arasında koordinasyonu sağlamakla,
b) Yetkili idarelerin atık yönetim faaliyetleri ile İl sıfır atık yönetim sistemi planlarında ambalaj atıklarının yönetimine ilişkin hususları incelemek, değerlendirmek ve planlar kapsamında gerçekleştirilen çalışmalarını izlemekle, değerlendirmekle, denetlemekle,
c) İl sınırları içinde faaliyette bulunan satış noktaları ve ekonomik işletmeleri tespit ederek kayıt altına alınmasını sağlamakla, sorumluluklarının ve yükümlülüklerinin izlenmesini, kontrol edilmesini, takibini ve denetimini yapmakla,
ç) Depozito yönetim sistemlerine ilişkin faaliyetler için depozito sistem yöneticisinden gelen işbirliği taleplerini değerlendirmekle,
d) Atık işleme tesislerinin faaliyetleri dâhilinde ambalaj atıklarına ilişkin bildirimlerinin takibini ve kontrolünü yapmakla, bu bildirimlere esas bilgi ve belgeleri incelemekle,
görevli ve yetkilidir.
(2) İl Müdürlükleri, depozito sistemi yöneticisinden gelen işbirliği taleplerini görev ve yetkileri kapsamında değerlendirir, gerektiğinde faaliyetlerine katılır, katkı verir.
(3) İl Müdürlükleri, Ajansın ambalaj ve ambalaj atıklarının yönetimi konusundaki faaliyetlerini destekler, gelen işbirliği taleplerini görev ve yetkileri kapsamında değerlendirir, gerektiğinde faaliyetlerine katılır, katkı verir.

Türkiye Çevre Ajansının görev ve yetkileri
MADDE 8 – (1) Ajans, Bakanlık tarafından belirlenen politika ve stratejiler doğrultusunda depozito sistem yöneticisi olarak depozito yönetim sisteminin kurulması ve işletilmesini, sistemde yer alan tüm paydaşların ve bunların yükümlülüklerinin belirlenmesini, yerine getirilmesini ve takip ve kontrolünün sağlanmasını ve sisteme ilişkin idari, mali ve teknik hususların yönetilmesini sağlamakla görevli ve yetkilidir.
(2) Ajans, Bakanlığın genişletilmiş üretici sorumluluğu politika ve planları kapsamında yapılan gönüllü anlaşmalara ve/veya Bakanlıktan alınacak yetkiye istinaden; ambalaj üreticileri, tedarikçileri ve piyasaya süren işletmelerin sorumluluklarını ve yükümlülüklerini yerine getirmelerini sağlayabilir, destek olabilir, bu sorumluluk ve yükümlülüklerin devrini alabilir.
(3) Ajans, bu Yönetmelik kapsamında yetki alınmasını gerektiren diğer faaliyetleri için Bakanlıkça belirlenecek usul ve esaslara göre yetki talebinde bulunabilir, alınan yetki dâhilinde faaliyet gösterebilir.

Ambalaj üreticilerinin yükümlülükleri
MADDE 9– (1) Ambalaj üreticileri;
a) Genişletilmiş üretici sorumluluğu kapsamında belirlenen yükümlükleri yerine getirmekle, ambalaj atıkları yönetimi kapsamında eğitim faaliyetleri yapmakla ve bu faaliyetlere katkıda bulunmakla veya maliyetleri karşılamakla,
b) Ambalajı tasarım aşamasından başlayarak, üretim ve kullanım sonrasında en az atık üretecek, geri dönüşümü ve geri kazanımı en kolay, en ekonomik ve çevreye en az zarar verecek şekilde üretmekle, ambalaj üretimine, işaretlenmesine ve piyasaya arzına yönelik bu Yönetmelik ile getirilen hükümlere uymakla,
c) Ambalaj bilgi sistemine ve depozito yönetim sistemi kapsamında yer alan ambalajları için depozito sistem yöneticisine kayıt olmakla ve talep edilen bilgi ve belgeleri Bakanlığa ve/veya Ajansa iletmekle,
yükümlüdürler.

(2) Ambalaj üreticileri tarafından, Doğal kaynak/hammadde korunumu ve geri dönüşümün yaygınlaşması amacıyla ambalaj üretiminde geri dönüştürülmüş malzeme kullanımına yönelik olarak malzeme türüne ve sektörel üretim ve kullanım oranlarına göre Bakanlıkça yapılan düzenlemelere uyulmak zorundadır.
(3) Kendisi ambalaj üreticisi olmayıp piyasaya sürenlere ambalaj tedarik eden tedarikçiler;
a) Ambalaj bilgi sistemine ve depozito yönetim sistemi kapsamında yer alan ambalajları için depozito sistem yöneticisine kayıt olmakla ve talep edilen bilgi ve belgeleri iletmekle,
b) Depozito yönetim sistemi kapsamında olan ve/veya bu sisteme dahil olan ambalajlar için depozito sistem yöneticisi tarafından belirlenen kriterlere uygun olarak faaliyet göstermekle,bildirim ve beyanları yapmakla,
yükümlüdürler.
(4) Ambalaj üreticileri ve tedarikçileri, bu Yönetmelik ile getirilen yükümlülük ve sorumluluklarının yerine getirilmesinde Ajans ile gönüllü anlaşmalarda bulunabilir, yükümlülüklerinin yerine getirilmesinde teknik destek talep edebilir, sorumluluklarını kısmen veya tamamen devredebilir.

Piyasaya sürenlerin yükümlülükleri
MADDE 10– (1) Piyasaya sürenler;
a) Genişletilmiş üretici sorumluluğu kapsamında belirlenenyükümlükleri yerine getirmekle, ambalaj atıkları yönetimi kapsamında eğitim faaliyetleri yapmakla ve bu faaliyetlere katkıda bulunmakla veya maliyetleri karşılamakla,
b) Ürünlerin ambalajlanması sırasında, öncelikle yeniden kullanıma uygun ambalajlar olmak üzere ürünün kullanımı sonrasında en az atık üretecek, geri dönüşümü ve geri kazanımı en kolay ve en ekonomik ambalajları kullanmayı tercih etmekle, gerekli işaretlemeleri ve etiketlemeleri yapmakla,
c) Piyasaya sürülen ambalajlarını Bakanlıkça belirlenen kriterlere uygun üretilmiş ambalajları kullanmakla, işaretlemekle ve etiketlemekle, Depozito yönetim sistemi kapsamında kalan ambalajları için depozito sistem yöneticisi tarafından belirlenen diğer ilave kriterlere ayrıca uyum sağlamakla,
ç) Ambalaj bilgi sistemine ve depozito yönetim sistemi kapsamında yer alan ambalajları için depozito sistem yöneticisine kayıt olmakla ve talep edilen bilgi ve belgeleri iletmekle,
yükümlüdür.
(2) Piyasaya sürenlerce, 1/1/2020 tarihinden sonra piyasaya sürülen ambalajlar için 31/12/2019 tarihli ve 30995 (4. Mükerrer) sayılı ResmîGazete’de yayımlanan Geri Kazanım Katılım Payına İlişkin Yönetmelik kapsamında getirilen yükümlülükler yerine getirilir. 1/1/2020 tarihinden önce piyasaya sürülen ambalajlara ilişkin olarak Bakanlıkça belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde işlem tesis edilir.
(3) Piyasaya sürenler, depozito yönetim sistemi kapsamında kalan ambalajları için depozito sistem yöneticisi tarafından belirlenen düzenlemelere uymak, şart ve sorumlulukları yerine getirerek faaliyette bulunmak zorundadırlar.
(4) Piyasaya sürenler, depozito yönetim sistemine ilişkin belirlenecek ücret ve teminatları depozito sistem yöneticisi nezdinde karşılarlar.
(5) Piyasaya sürenlere fason üretim yapan tedarikçiler;
a) Ambalaj bilgi sistemine ve depozito yönetim sistemi kapsamında yer alan ambalajları için depozito sistem yöneticisine kayıt olmakla ve talep edilen bilgi ve belgeleri iletmekle,
b) Ambalaj temin ve tedarik işlemlerini ambalaj bilgi sistemine kaydı olan ekonomik işletmeler ile gerçekleştirmekle,
c) Depozito yönetim sistemi kapsamında kalan ambalajlar için depozito sistem yöneticisi tarafından belirlenen kriterlere uygun olarak faaliyet göstermekle, bildirim ve beyanları yapmakla,
yükümlüdürler.
(6) Piyasaya süren işletmeler ve tedarikçileri, bu Yönetmelik ile getirilen yükümlülük ve sorumluluklarının yerine getirilmesinde Ajans ile gönüllü anlaşmalarda bulunabilir, yükümlülüklerinin yerine getirilmesinde teknik destek talep edebilir, sorumluluklarını kısmen veya tamamen devredebilir.

Satış noktalarının yükümlülükleri
MADDE 11 – (1) Satış noktaları;
a) Ambalaj bilgi sistemine kaydını yaptırmamış piyasaya süren işletmeleri tespit ederek Bakanlığa bildirmekle ve bu işletmelerin ambalajlı ürünlerini tüketicilere/kullanıcılara vermemekle,
b) Ambalaj bilgi sistemine kayıt olmakla, ürettiği, piyasaya sürdüğü ve tedarik ettiği ambalajlara ilişkin ambalaj bilgi sistemi üzerinden bildirim yapmakla,
c) Tüketicilerin plastik poşet kullanımını en aza indirecek tedbirleri almak ve teşvik edici uygulamalarda bulunmakla ve bu konuda tüketicileri bilgilendirmekle, ücretlendirme uygulamasına tabi tutulan plastik poşetleri belirlenen ücretler haricinde veya tamamen ücretsiz olarak vermemekle ve bu poşetleri ücretsiz veya belirlenen ücreti değiştirmeye imkan verecek herhangi bir promosyona veya kampanyaya dahil etmemekle, plastik poşetlerin üretimine ve piyasaya arzına yönelik olarak getirilen düzenlemelere uymayan poşetleri tüketicilere/kullanıcılara vermemekle,
ç) Depozito yönetim sistemi kapsamında kalan ambalajlı ürünlerin arzının gerçekleştirilmesi durumunda depozito yönetim sistemine dâhil olmakla ve depozito sistem yöneticisi tarafından belirlenen idari, mali ve teknik sorumlulukları yerine getirmekle,
yükümlüdür.
(2) Depozito yönetim sistemine dâhil edilen ambalajlı ürünleri tüketicilere/kullanıcılara toptan/perakende sunan yerler de bu ambalajlı ürünler için satış noktası olarak değerlendirilir ve depozito yönetim sistemine katılarak depozito sistem yöneticisi tarafından belirlenen kriterlere uygun faaliyet gösterirler ve belirlenen idari, mali ve teknik sorumlulukları yerine getirirler.
(3) Depozito yönetim sistemine tabi tutulan ambalajlı ürünleri tüketicilere/kullanıcılara sunan satış noktaları, tüketiciler/kullanıcılar tarafından getirilen depozitolu boş ambalajların iade alınmasını ve depozito ücretinin geri ödenmesini sağlayacak sisteme dâhil olmakla yükümlüdürler.
(4) Satış noktaları; Bakanlık tarafından belirlenen plastik poşetlerin kullanımının azaltılmasına yönelik ücretlendirme uygulaması dâhil ambalaj ve ambalaj atıklarının yönetimine yönelik diğer tedbir, teşvik ve sınırlamalara ilişkinolarak Bakanlıkça belirlenen idari düzenlemelere, usul ve esaslara uygun faaliyet göstermek zorundadırlar.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Ambalajın Üretimine ve Piyasaya Arzına İlişkin Hükümler

Temel şartlar
MADDE 12 – (1) Ambalajlar, yeniden kullanım, geri dönüşüm ve kazanıma en uygun ve/veya bertaraf aşamalarında çevreye en az zarar verecek şekilde tasarlanmak ve üretilmek zorundadır. Üretilecek ambalajların yapısındaki ağır metal muhtevalarının, ambalajın birim ağırlığının, ambalajın fonksiyonunu bozmayacak, gerekli sağlık, temizlik ve güvenlik düzeyini olumsuz etkilemeyecek şekilde en aza indirilmesi sağlanır.Bu şartlara uygunluğunun belirlenmesinde ilgili ulusal ve uluslararası standartlar dikkate alınır.
(2) Alternatifi olmayan ambalajlar dışında, geri dönüşümü ve geri kazanılması teknik olarak mümkün olmayan ambalajların üretilmesi ve piyasaya sürülmesi yasaktır.
(3) Yurt içinde üretilecek ve ithal edilecek ambalajların sağlaması gereken temel şartlar aşağıda belirtilmiştir:
a) Ambalajın üretimi ve bileşimine ilişkin;
1) Tüketici ve ambalajlanan ürün için gerekli güvenlik ve sağlık düzeyini sağlamaya yeterli olandan fazla hacim ve ağırlıkta ambalaj kullanılmaması,
2) Ambalajın tasarlanırken, üretilirken ve satışa sunulurken yeniden kullanıma ve/veya geri dönüşüm ve kazanıma uygun olması,
3) Ambalaj atığının ve ambalaj üretimi esnasında oluşan atıkların geri kazanımı veya bertarafı sırasında ambalajın içerdiği maddelerin çevre üzerindeki etkisi göz önünde bulundurularak, ambalaj ve ambalajın bileşenleri üretilirken zararlı ve tehlikeli maddelerin en aza indirilmesi,
zorunludur.
b) Ambalajların yeniden kullanılabilir niteliğe sahip olmaları için;
1) Ambalajın fiziki özelliği ve niteliğinin normal şartlar altında ambalajın birden fazla kullanımına izin verecek şekilde olması,
2) Ambalajın yeniden kullanımı sürecinde, çalışanların sağlık ve güvenlik şartları göz önünde bulundurulması,
3) Ambalaj yeniden kullanılmayacak hale gelerek atık olduğu zaman, (c) bendinde belirtilen özel şartların sağlanması,
zorunludur.
c) Ambalajların geri kazanılabilir niteliğe sahip olması için;
1) Ambalaj atıklarının maddesel geri dönüşüm yoluyla geri kazanılması durumunda; piyasaya sunmak üzere ambalaj üretilirken, ambalajın üretiminde kullanılan maddelerin ağırlıkça belli bir yüzdesinin geri dönüştürülebilir olması,
2) Ambalaj atıklarının enerji geri kazanım amacıyla işlenmesi durumunda; enerji geri kazanımının en uygun düzeyde olmasını sağlamak için işlenecek ambalaj atığının minimum alt kalorifik değere sahip olması,
3) Biyolojik olarak bozunabilirambalajların; oksijenli veya oksijensiz ortamda gerçekleşecek fiziki, kimyasalveya biyolojik işlemlerden sonra elde edilecek nihai ürünün kalite kriterleri ve piyasaya arz şartlarını sağlaması,
zorunludur.
(4) Plastik poşetlerin üretimine yönelik özel şartlar ve sağlaması gereken kriterlere yönelik usul ve esaslar Bakanlıkça ayrıca belirlenir.
(5) Depozito sistemine dâhil olan ambalajlara ve bileşenlerine yönelik özel şartlar Bakanlık ve/veya depozito sistem yöneticisi tarafından ayrıca belirlenir.

Ağır metal konsantrasyonları
MADDE 13 – (1) Ambalaj üreticileri, ambalajda veya ambalaj bileşenlerinde bulunan kurşun, kadmiyum, cıva, artı altı değerlikli krom konsantrasyonlarının toplamının 100 ppm’i aşmamasını sağlamak zorundadır. Ancak, tamamen kurşunlu kristal camdan yapılan ambalajlar için bu zorunluluk geçerli değildir.
(2) Cam ambalaj üretiminde geri dönüştürülmüş malzeme kullanılması durumunda, her bir cam fırını için ayrı ayrı bakılmak kaydı ile temsili örneklerde ardışık on iki ay süre içinde yapılan toplam ağır metal analizlerinin aylık ortalamalarının 200 ppm sınırını aşmaması şartıyla, bu maddenin birinci fıkrasında belirtilen konstantrasyon limitleri aşılabilir.

Ambalajların üretim aşamasında işaretlenmesi
MADDE 14 – (1) Ambalaj ve ambalaj atıklarının geri toplanması, yeniden kullanılması, geri kazanımının kolaylaştırılması ve tüketicinin bilgilendirilmesi amacıyla ambalajlar üretimleri sırasında işaretlenir.
(2) Plastik poşetler ve depozito yönetim sistemine dâhil edilen ambalajlar ile diğer ambalaj ve bileşenlerine yönelik işaretlemelere ilişkin Bakanlıkça belirlenecek özel düzenlemeler haricinde yapılacak işaretlemeler gönüllülük esasına dayanır. Ambalaj üreticilerinin gönüllülük esasına yönelik işaretlemeleri tercih etmesi halinde;
a) Ambalaj üreticileri tarafından, ürettikleri ambalajların üzerinde, Ek-2’de yer alan Ambalaj İşaretleme Sistemine göre ambalajın türünü belirten kısaltma ve malzeme türüne ait numara ile Ek-3’te yer alan Ambalajların Üzerinde Kullanılacak Sembol bulundurulur.
b) Sembolün merkezine ambalajın üretildiği malzemenin türünü temsil eden numara, altına da büyük harfler ile malzeme türünü temsil eden kısaltma yazılır.
c) Ek-2’de yer alan Ambalaj İşaretleme Sisteminde tanımlanan malzeme türlerinin dışında yer alan malzemeler işaretlenmez.
ç) İşaretlemenin, ambalajın üzerinde; kolayca görülebilir, okunabilir, ambalaj açıldığında dahi kalıcı ve dayanıklı olması sağlanır.
d) Teknik sebeplerden dolayı, ambalajın üzerinde işaretleme yapılamaması halinde, işaretleme piyasaya süren tarafından ambalajın veya etiketin üzerinde yapılır.
(3) Ambalajlar ve etiketleri dâhil diğer bileşenlerine yönelik zorunlu işaretlemeler ile bunların kullanımına yönelik hususlar Bakanlıkça yayımlanan usul ve esaslar ile ayrıca belirlenir. Depozito yönetim sistemine dâhil olan ambalajlara yönelik işaretlemeler için depozito sistem yöneticisi tarafından belirlenen kriterlere ayrıca uyulur.

Ambalajların piyasaya sürenler tarafından işaretlenmesi
MADDE 15 – (1) Ambalajlar, piyasaya sürenler tarafından bu Yönetmelikte belirtilen esaslara uygun olarak toplama ve geri kazanım sistemine dâhil olduğunun belirtilmesi ve tüketicinin bilgilendirilmesi amacıyla işaretlenir. Bu işaretleme, piyasaya sürenin kayıt altında olduğunu ve dâhil olduğu yönetim sistemini gösterir.
(2) Plastik poşetler ve depozito yönetim sistemine dâhil edilen ambalajlar ile diğer ambalaj ve bileşenlerine yönelik işaretlemelere ilişkin Bakanlıkça belirlenecek özel düzenlemeler haricinde yapılacak işaretlemeler gönüllülük esasına dayanır. Piyasaya sürenlerin gönüllülük esasına dayanan işaretlemeyi gerçekleştirmeleri halinde, piyasaya sürenler ambalajlarında ve/veya etiketlerinde Ek-3’te yer alan Ambalajların Üzerinde Kullanılacak Sembol ile bu sembolün altında Bakanlığın verdiği kod numarasını bulundurur.
(3) İşaretleme ambalajın veya etiketin üzerine yapılır. İşaretlemenin kolayca görülebilir, okunabilir, ambalaj açıldığı takdirde dâhi kalıcı ve dayanıklı olması zorunludur. Ambalajlarda geri kazanımı olumsuz etkilemeyecek malzemeden yapılmış etiketler ve yapıştırıcılar kullanılır.
(4) Ambalajlar ve etiketleri dâhil diğer bileşenlerine yönelik zorunlu işaretlemeler ile gönüllü işaretlemeler ve bunların kullanımına yönelik hususlar Bakanlıkça yayımlanan usul ve esaslar ile ayrıca belirlenir. Depozito yönetim sistemine dâhil olan ambalajlara yönelik işaretlemeler için depozito sistem yöneticisi tarafından belirlenen kriterlere ayrıca uyulur.

BEŞİNCİ BÖLÜM
Depozito Yönetim Sistemi ve Uygulamaları

Depozito Yönetim Sistemi
MADDE 16 – (1)Depozito yönetim sisteminin kurulması, işletilmesi ve sürdürülebilirliğinin sağlanmasına yönelik maliyetlerin karşılanmasında; piyasaya sürenler temsil oranları doğrultusunda asli sorumluluğa sahip olmakla birlikte sisteme dâhil olan ambalajlı içecekleri tüketicilere/kullanıcılara bedelli ve/veya bedelsiz olarak ileten/sunan/teslim eden tarafların da kendi temsil oranları doğrultusunda sorumlulukları mevcuttur.
(2) Depozito yönetim sistemi dâhilinde depozito sistem yöneticisinden aldığı yetki doğrultusunda faaliyet gösteren taraflarda dâhil olmak üzere depozito yönetim sisteminde yer alan ilgili tüm taraflar depozito sistem yöneticisi tarafından düzenlenecek usul ve esaslar çerçevesinde belirlenecek oran ve nitelikte teminat yükümlülüğüne haizdir.
(3) Depozito yönetim sistemi kapsamına katılımları zorunlu tutulan ambalajlar için uygulanacak depozito ücreti Bakanlıkça belirlenir, bu ücretin ambalajlar üzerinde ve ilgili belgelerde gösterilmesi zorunludur.
(4) Depozito yönetim sistemi dâhilinde uygulanacak diğer ücretler ile teminatlar Ambalaj Komisyonunda yapılan değerlendirmeler sonrası Bakanlıkça belirlenecek tarifeler üzerinden depozito sistem yöneticisi tarafından tespit edilerek uygulanır.

Zorunlu depozito uygulamaları
MADDE 17 – (1)İnsanî tüketim amaçlı olarak üretilen;
a) Doğal mineralli ve aromalı suların,
b)Gazlı ve gazsız meşrubatların,
c)Yapay soda, kola, tonik ve aromalı suların,
ç) Alkollü ve alkolsüz biraların,
d) Distile alkollü içkiler ve damıtma yoluyla elde edilen diğer alkollü içkilerin,
yurt içi piyasaya arzında birincil/satış ambalaj olarak;
1) Polietilenterefitalat (PET),
2) Renkli veya Renksiz Cam,
3) Alüminyum
malzemeden yapılmış olan tek kullanımlık içecek ambalajlarının kullanılması durumunda bu ambalajlı içeceklerin depozito yönetim sistemi dahilinde ve depozito sistemi yöneticisi tarafından belirlenen usul ve esaslar doğrultusunda yönetilmeleri zorunludur.
(2) Depozito yönetim sistemine dâhil edilmelerine zorunluluk getirilen tek kullanımlık ambalajlardan depozito yönetim sistemine kaydı yapılmayan ambalajlar ve Bakanlıkça belirlenen içeceklerin ürün kapasitesi 100 mililitre ve altında olan ambalajlar ile piyasaya arz edilmesi 1/1/2022 tarihi itibari ile yasak olup 1/1/2022 tarihinden önce piyasaya arz edilmiş ürünlerin piyasa içinde devri, satışa konu edilmesi, tüketime/kullanıma sunulması 1/7/2022 tarihinden sonra yasaktır. Bakanlıkça bu ambalajların kullanımına şartlı, kısmi ve/veya süreli olarak izin verilebilir.
(3) Zorunlu olarak depozito yönetim sistemi dâhilinde piyasaya sürülecek tek kullanımlık ambalajlı ürünlerin depozito ücretleri bu ambalajların piyasaya arzına müteakip sistem yöneticisine aktarılır. Depozito ücretlerinin tahsili ve iade edilmesine ilişkin tüm süreç depozito sistem yöneticisince yönetilir.

Diğer depozito uygulamaları
MADDE 18 – (1)Yeniden/tekrar kullanılabilir ambalajlara yönelik depozito uygulamaları da depozito yönetim sistemi dâhilinde değerlendirilir ve bu sistem hükümlerine tabi tutulur. Depozito sistemine katılım zorunluluğu bulunmayan tek kullanımlık ambalajlı ürünleri piyasaya süren işletmeler de, depozito sistem yöneticisi tarafından uygun görülmesi durumunda belirlenecek özel şartlar doğrultusunda bu ambalajlı ürünleri için depozito yönetim sistemine dâhil olabilirler.

ALTINCI BÖLÜM
Ambalaj Atıklarının Yönetimi ve Geri Dönüşüm/Kazanım Hedefleri

Ambalaj atıklarının biriktirilmesi ve toplanması
MADDE 19– (1)Ambalaj atığı üreticileri, ambalaj atıklarının biriktirilmesi, geçici depolanması, teslim edilmesi/toplanması, taşınması ve geri dönüşüm/geri kazanımının sağlanmasına yönelik olarak Atık Yönetimi Yönetmeliği ve Sıfır Atık Yönetmeliği hükümlerine uymakla ve atıklarını yetkili idarelerin toplama sistemine ve/veya Bakanlıktan geçici faaliyet belgesi veya çevre lisansı almış atık işleme tesislerine vermekle yükümlüdürler.
(2)Yetkili idarelerce,ambalaj atıkları Sıfır Atık Yönetmeliği uygulamaları esas alınarak sıfır atık yönetim sistemi uygulamalarına ve İl Sıfır Atık Yönetim Sistemi Planlarına uygun olarak toplanır.
(3) Yetkili idareler, ambalaj atıklarının belirli bir sistem dâhilinde toplanarak geri kazanımlarının sağlanması, bu atıkların düzenli depolama tesislerine gönderilmemesi, bu tesislerce kabul edilmemesi için gerekli önlemleri almakla yükümlüdür.
(4) Tehlikeli ve radyoaktif madde ambalajları haricindeki ambalajlar için uygulanan depozito yönetim sistemi kapsamında boş ambalajların biriktirilmesi, geçici depolanması ve taşınması faaliyetleri geçici faaliyet belgesi ve/veya çevre lisansına tabi olmayıp bu faaliyetler için depozito sistem yöneticisi tarafından ayrıca belirlenecek idari, mali ve teknik düzenlemelere uyulur. Depozito yönetim sistemi kapsamında toplanan yeniden/tekrar kullanılabilir ambalajların yeniden kullanıma alınması faaliyeti geçici faaliyet belgesi/çevre lisansından muaftır.
(5) Tehlikeli madde ambalajları için uygulanan depozito yönetim sistemi kapsamında boş ambalajların biriktirilmesi, geçici depolanması ve taşınması faaliyetleri için Bakanlıkça ve depozito sistem yöneticisi tarafından ayrıca belirlenecek idari, mali ve teknik düzenlemelere uyulur.

Ambalaj atıklarının işlenmesi
MADDE 20 – (1) Ambalaj atıklarının cinslerine göre ayrıldığı atık işleme tesislerinde Atık Yönetimi Yönetmeliği ile atık işleme tesislerine getirilen yükümlülüklere uyulur.
(2) Ambalaj atıklarının öncelikle maddesel geri dönüşümü sağlanır. Maddesel geri dönüşümü yapılamayan ve/veya maddesel geri dönüşümü ekonomik olmadığı anlaşılan ambalaj atıklarının diğer geri dönüşüm yöntemleri ile de geri dönüşümü sağlanamazsa, bu atıklar enerji geri kazanımı amacı ile faaliyet gösteren çevre lisanslı atık işleme tesislerine veya bertaraf tesislerine gönderilir.
(3) Depozito yönetim sistemi kapsamında toplanan ambalajların sayılması-ayrıştırılması ile yeniden/tekrar kullanılabilir ambalajların yeniden kullanıma alınması faaliyeti geçici faaliyet belgesi/çevre lisansından muaftır.

Geri kazanım/geri dönüşüm hedefleri
MADDE 21 – (1) Bakanlık, ambalaj atıklarının yönetimi konusunda bu Yönetmelikte yükümlülüğü bulunan tüm taraflar ile birlikte gerekli tedbirleri alarak;
a) 2020 yılı ve öncesine ait gerçekleşen hedefler gözetilerek 2021 yılından itibaren ülke genelinde en az aşağıda verilen oranlarda malzeme cinsine bakılmaksızın toplam geri dönüşüm ve geri kazanım hedeflerine ulaşılmasını sağlar:

Yıllar Toplam geri kazanım oranı (%) Toplam geri dönüşüm oranı (%)
2021 -2025 yılları arasında her bir yıl için (2025 dahil) 60 55
2026 -2030 yılları arasında her bir yıl için (2030 dahil) – 65
2031 ve sonrası – 70

b) 1/1/2026 tarihine kadar birinci fıkrada 2021 yılı için belirlenen oranlardan az olmayacak şekilde, 1/1/2031 tarihine kadar da bu bentte 2026 yılı için belirlenen oranlardan az olmayacak şekilde aşağıda verilen malzeme bazlı yıllık geri dönüşüm oranlarına ulaşılmasını sağlar.

Yıllar Malzeme bazlı yıllık geri dönüşüm oranı (%)
(yeniden kullanıma hazırlama dahil)
Cam Plastik Metal Kâğıt/Karton Ahşap
2026’ ya kadar 70 55 60 75 25
2031’ e kadar 75 55 70 85 30
2031 ve sonrası 75 55 70 85 30

Geri dönüşüm/geri kazanım hedeflerinin yerine getirilmesi
MADDE 22 – (1) Bakanlık genişletilmiş üretici sorumluluğu planlamasıile ulusal atık yönetimi ve eylem planı uygulamaları kapsamında gerekli koordinasyonu sağlayarak 21 inci maddede belirtilen hedeflere ulaşılmasını sağlar.

YEDİNCİBÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler

Plastik poşet ücretleri
MADDE 23 – (1) Ücretlendirmeye tabi plastik poşetlere yıl içinde uygulanacak taban ücret, piyasa koşulları ve ilgili sektör temsilcilerinden oluşan Ambalaj Komisyonunun önerisi dikkate alınarak Bakanlık tarafından belirlenir ve yıl boyunca geçerliliğini korur, bu plastik poşetler için Bakanlıkça belirlenen fiyat tarifesinden farklı bir ücret uygulanamaz.

Ambalaj Komisyonu
MADDE 24 – (1) Ambalaj Komisyonu, biri başkan olmak üzere Bakanlık personeli, Ajans personeli ile Bakanlığın uygun göreceği ekonomik işletmeler, mahalli idareler ve diğer yetkili idareler, çevre lisanslı atık işleme tesisleri, satış noktaları ve ilgili diğer sektörlerin yetkili temsilcilerinden oluşur.
(2) Ambalaj Komisyonu, yılda en az bir kere Bakanlığın belirleyeceği gündemle Bakanlık temsilcisinin başkanlığında toplanır. Komisyonun sekretarya hizmetleri, Bakanlık tarafından yürütülür. Toplantı yer ve zamanı ile gündemine ilişkin hususlar, toplantı tarihinden en az 15 gün önce Bakanlık tarafından üyelere bildirilir.
(3) Ambalaj Komisyonu, bu Yönetmelik doğrultusunda yürütülen çalışmaları ve uygulamaları değerlendirerek tavsiye kararları alır.

Bildirimler, beyanlar ve planlar ile bu kapsamda sunulan bilgi ve belgelerin değerlendirilmesi
MADDE 25 – (1) Bakanlık ve/veya il müdürlüğü ile Ajans; mahalli idareler/yetkili idareler, piyasaya sürenler, ambalaj üreticileri, tedarikçiler, çevre lisanslı atık işleme tesisleri dahil ilgili taraflarca yapılan bildirim ve sunulan belgeleri inceler ve çalışmaları denetler. Bakanlık ve/veya Ajans tarafından gerekli görülmesi halinde; ilgili taraflar, bildirim ve belgelerini yeminli mali müşavire ve/veya bağımsız denetim kuruluşlarına inceletir ve inceleme raporunu Bakanlığa ve/veya Ajansa sunar.

İdari yaptırım
MADDE 26 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerine aykırı hareket edenler hakkında, 2872 sayılı Kanun, 5326 sayılı Kanun ve ilgili diğer mevzuatta öngörülen işlemler tesis edilir.

Yürürlükten kaldırılan yönetmelik
MADDE 27 – (1) 27/12/2017 tarihli ve 30283 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır.

Mevcut geri dönüşüm/geri kazanım yükümlülükleri
GEÇİCİ MADDE 1 – (1) Piyasaya süren işletmelerin 1/1/2020 tarihinden önce piyasaya sürdükleri ambalajlara yönelik olarak 1/4/2021 tarihi itibari ile oluşan geri dönüşüm/geri kazanım hedeflerinin yerine getirilmesine ilişkin hususlar 27/12/2017 tarihli ve 30283 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Ambalaj Atıklarının Kontrolü Yönetmeliği hükümleri gözetilerek Bakanlıkça belirlenen usul ve esaslar doğrultusunda yerine getirilir.

Mevcut ambalaj atıkları yönetim planlarının sürekliliği
GEÇİCİ MADDE 2 – (1) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girmesinden önce mahalli idarelerce hazırlanıp uygun bulunan ambalaj atıkları yönetim planları, bu Yönetmelik hükümleri ve Sıfır Atık Yönetmeliği ile getirilen düzenlemeler uyarınca yürütülür. Mevcut ambalaj atıkları yönetim planları mahalli idarelerin Sıfır Atık Yönetmeliğinde öngörülen geçiş takvimi uyarınca sıfır atık yönetim sistemine geçişleri ile birlikte son bulur.

Mevcut çevre lisanslı tesisler
GEÇİCİ MADDE 3 – (1) Bu Yönetmelik yürürlüğe girmeden önce ambalaj atığı toplama ayırma ve ambalaj atığı geri dönüşüm/geri kazanım konularında Bakanlıktan çevre lisansı almış tesisler lisans sürelerinin sonuna kadar faaliyetlerine devam edebilirler.
(2) Bu tesisler, Bakanlıkça yapılacak düzenlemelere uyum sağlayarak geçici faaliyet belgesini/lisansını güncellemeleri durumunda sıfır atık yönetim sistemi dâhilinde faaliyet gösterirler.

Mevcut yetkilendirilmiş kuruluşlar
GEÇİCİ MADDE 4 – (1) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girmesinden önce piyasaya süren işletmelerin ambalaj atıkları yönetimi konusundaki yükümlülüklerini yerine getirmek amacı ile Bakanlıktan yetki belgesi alan kuruluşlar faaliyetlerini yetki süreleri dâhilinde bu Yönetmelik hükümlerine uygun olarak yürütürler.
(2) Yetki belgesi sahibi kuruluşlar bu Yönetmeliğin yürürlük tarihinden itibaren 3 ay içerisinde yetki belgesi aldıkları tarihten bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihe kadar olan faaliyetleri kapsamındaki gelir ve giderlerine ilişkin mali tablolarını oluşturmak ve ilişkili bilgi ve belgeleri Bakanlığa sunmakla yükümlüdür. Yetki belgesi kapsamındaki faaliyetlerin izlenmesi, değerlendirilmesi ve denetimine ilişkin hususlar yetki belgesi verilmesine esas mevzuat hükümleri kapsamında değerlendirilir.
(3) Yetkisi iptal edilen veya temsiliyet payı şartlarını sağlayamama koşulu dâhil yetki iptali talebinde bulunan yetki belgesi sahibi kuruluşlar faaliyetlerin sonlandırılmasına ilişkin olarak Bakanlıkça talep edilecek bilgi, belge ve raporları sunmak zorundadırlar. Bu fıkranın uygulanmasına ilişkin olarak Bakanlıkça ayrıca ilave düzenlemelerde bulunulabilir.

Depozito yönetim sistemi ve mevcut depozito uygulamaları
GEÇİCİ MADDE 5 – (1) Bu Yönetmelik ile belirlenen strateji ve politikalar doğrultusunda oluşturulacak depozito yönetim sistemine ilişkin usul ve esaslar bu Yönetmeliğin yürürlüğe girmesine müteakip1 ay içerisinde Ajans tarafından belirlenerek yürürlüğe alınır.
(2) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girmesinden önce Bakanlıkça belirlenen usul ve esaslar uyarınca hazırlanıp onaylanan depozito uygulama planları kapsamında yürütülen yeninden/tekrar kullanılabilir ambalajlara yönelik depozito yönetim sistemi uygulamaları Ajans tarafından belirlenecek usul ve esasların yürürlüğe girmesine kadar bu yönetmeliğe uyumlu olarak sürdürülür.

Yürürlük
MADDE 28 – (1) Bu Yönetmelik 01/04/2021 tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme
MADDE 29 – (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Çevre ve Şehircilik Bakanı yürütür.

Ek-1
AMBALAJ TANIMINAİLİŞKİN AÇIKLAYICI ÖRNEKLER
Herhangi bir ürünün ambalaj olup olmadığının belirlenmesinde 4 üncü maddede yer alan ambalaj tanımı ve aşağıda belirtilen kriterler (Kriter1, Kriter2, Kriter 3) esas alınır.
Kriterlerin altındaki örnekler bu kriterlerin uygulanmasına yönelik örnek teşkil etmesi amacıyla verilmiş olup örneklerde yer verilmeyen ambalajlar için değerlendirme 4 üncü maddede yer alan ambalaj tanımı ve aşağıda belirtilen kriterler doğrultusunda yapılır.
Bakanlık tarafından ulusal şartlar gözetilerek ambalaj kapsamı, tanımı ve örneklemelerine yönelik ilave düzenlemelerde bulunulabilir, kapsamı ve içeriği düzenlenebilir.
Kriter-(1) Bir ürün, 4 üncü maddedeki ambalaj tanımını sağlıyorsa, ürünün ayrılmaz bir parçası olmayıp o ürünü ömrü boyunca içinde bulundurmak, desteklemek veya korumak için gerekli değilse ve tüm parçaları ile birlikte kullanılıp, tüketilip, bertaraf edilmiyorsa ambalaj olarak kabul edilir.
ÖRNEKLER
Ambalaj Ambalaj değil
• Şeker kutuları
• CD kutusunu saran film
• Katalog ve dergi poşetleri (içinde dergi veya katalog olan)
• Kek/pasta ile birlikte satılan altlık
• Satış yerinde bir ürünün sunumu için kullanılan etrafı esnek malzeme (ör: plastik film, alüminyum, kağıt) ile sarılı rulolar, borular
• Etrafı esnek malzeme ile (ör: plastik film, alüminyum, kağıt) sarılı rulolar, tüpler, borular (Üretim makinelerinin bir parçası olarak tasarlanan ve bir ürünü satış birimi olarak sunmak için kullanılmayan rulolar, tüpler, silindirler hariç)
• Bitkilerin satışı ve taşınması amacıyla kullanılan çiçek saksıları (bitkinin yaşam süresi boyunca bitki ile kalması amaçlanmayan saksılar)
• Enjeksiyon çözeltileri için cam şişeler
• CD ile birlikte satılan CD kapları (CD’leri muhafaza etmek için kullanılması amaçlananlar hariç)
• Kıyafet ile birlikte satılan kıyafet askıları
• Kibrit kutuları
• Steril bariyer sistemleri (ürünün sterilizasyonunu korumak için gerekli olan poşetler, tepsiler ve malzemeler)
• Kullandıktan sonra boşalan içecek makinelerine ait kapsüller (kahve, kakao, süt ve benzeri)
• Yeniden doldurulabilir çelik gaz tüpleri (yangın söndürücüler hariç) • Bitkinin yaşam süresi boyunca bitki ile kalması amaçlanan bitki saksıları
• Alet çantaları
• Çay poşetleri
• Peynirin etrafındaki balmumu tabakası
• Sucuk, sosis, salam ve benzeri ürünlerin kılıf ve zarları
• Kıyafetten ayrı satılan kıyafet askıları
• Kullanıldıktan sonra içinde bulunan kahveyle birlikte atılan içecek makinelerine ait kahve kapsülleri, kahve poşetleri ve filtre kağıtları
• Yazıcı kartuşları
• CD, DVD ve video muhafaza etmek için kullanılan kutular (içinde bulunan CD, DVD veya video ile birlikte satılan)
• CD kapları (boş satılan ve CD muhafaza etmek için kullanılanlar)
• Deterjan/temizlik maddesi ile birlikte çözünen, eriyen deterjan poşetleri
• Mum kapları
• Mekanik el değirmenleri (yeniden doldurulabilir olanlar ör: doldurulabilen baharat değirmenleri)

Kriter-(2) Satış yerlerinde doldurulmak üzere tasarlanan ve bu şekilde kullanılan ürünler ve satış yerlerinde satılan, doldurulan ya da doldurulması tasarlanan ve bu şekilde kullanılan tek kullanımlık ürünler, ambalaj görevi görmeleri şartıyla ambalaj olarak kabul edilir.
ÖRNEKLER
Ambalaj Ambalaj değil
• Kağıt veya plastikten poşetler
• Tek kullanımlık tabak ve bardaklar
• Yapışkan film,
• Sandviç poşetleri,
• Alüminyum folyo
• Çamaşırhanede/ kuru temizlemede temizlenen kıyafetler için kullanılan plastik poşetler/folyolar • Karıştırıcılar
• Tek kullanımlık çatal, bıçak, kaşık
• Paketleme kağıdı (ayrı satılan)
• Kağıt pişirme kapları (ayrı satılan)
• Kek/pasta altlıkları (kek/pasta olmadan satılan)

Kriter-(3) Ambalajın bileşenleri ve ambalajda bulunan destekleyici, yardımcı parçalar bütünleşik oldukları ambalajın parçası kabul edilir. Bir ürüne doğrudan asılan ya da takılan ve ambalaj görevi gören bu parçalar o ürünün ayrılmaz bir parçası olmayıp, ürün ile birlikte kullanılıp, tüketilip, bertaraf edilmedikçe ambalaj kabul edilir.

ÖRNEKLER
Ambalaj Ambalajın parçası Ambalaj değil
• Ürüne doğrudan asılan ya da takılan etiketler • Kapağın bir kısmını oluşturan rimel fırçası
• Ambalaja takılan yapışkan etiketler
• Zımba
• Plastik kılıflar
• Deterjan kaplarında kapağın bir kısmını oluşturan doz ölçme araçları
• Mekanik el değirmenleri (ürünle dolu, yeniden doldurulmayan, ör: baharat ile dolu baharat değirmenleri) • Radyo frekanslı tanımlama (RFID) etiketi

Ek-2
AMBALAJ İŞARETLEME SİSTEMİ
a) PLASTİKLER İÇİN NUMARALANDIRMA VE KISALTMA SİSTEMİ
MALZEME KISALTMALAR NUMARALAMA
Polietilen teraftalat PET 1
Yüksek yoğunluklu polietilen HDPE 2
Polivinilklorür PVC 3
Düşük yoğunluklu polietilen LDPE 4
Polipropilen PP 5
Polistiren PS 6
…
Diğer 19

b) KAĞIT VE KARTON İÇİN NUMARALANDIRMA VE KISALTMA SİSTEMİ
MALZEME KISALTMALAR NUMARALAMA
Oluklu mukavva PAP 20
Oluklu olmayan mukavva PAP 21
Kağıt PAP 22
….
Diğer 39

c) METALLER İÇİN NUMARALANDIRMA VE KISALTMA SİSTEMİ
MALZEME KISALTMALAR NUMARALAMA
Çelik FE 40
Alüminyum ALU 41
….
Diğer 49

ç) AHŞAP MALZEMELER İÇİN NUMARALANDIRMA VE KISALTMA SİSTEMİ
MALZEME KISALTMALAR NUMARALAMA
Ahşap FOR 50
Mantar FOR 51
….
Diğer 59

d) TEKSTİL MALZEMELERİ İÇİN NUMARALANDIRMA VE KISALTMA SİSTEMİ
MALZEME KISALTMALAR NUMARALAMA
Pamuk TEX 60
Jüt TEX 61
….
Diğer 69

e) CAM İÇİN NUMARALANDIRMA VE KISALTMA SİSTEMİ
MALZEME KISALTMALAR NUMARALAMA
Renksiz cam GL 70
Yeşil cam GL 71
Kahverengi cam GL 72
….
Diğer 79

f) KOMPOZİTLER İÇİN NUMARALANDIRMA VE KISALTMA SİSTEMİ
MALZEME KISALTMALAR NUMARALAMA
Kağıt ve karton/çeşitli metaller 80
Kağıt ve karton/plastik 81
Kağıt ve karton/ alüminyum 82
Kağıt ve karton/teneke 83
Kağıt ve karton/plastik/alüminyum 84
Kağıt ve karton/plastik/alüminyum/teneke 85
86
87
88
89
Plastik/ alüminyum 90
Plastik/ teneke 91
Plastik/ çeşitli metaller 92
93
94
Cam/plastik 95
Cam/alüminyum 96
Cam/teneke 97
Cam/çeşitli metaller 98
Diğer 99
Ambalajların üzerinde, yukarıda belirtilen işaretleme ve numaralandırmanın dışında herhangi bir işaretleme yapılmayacaktır.
Bileşikler: Kompozit ambalajların bileşiminde bulunan ve ağırlık olarak temsil edilen malzemeye ait kısaltma ile birlikte(C/…) yazılacaktır. Örneğin “kâğıt ve karton/plastik” ambalajın %75’i kâğıt karton ise kısaltması “C/PAP” şeklinde olacaktır.
Ek-3
AMBALAJLARIN ÜZERİNDE KULLANILACAK SEMBOL

Geri kazanılabilir ambalaj sembolü